گسکت (واشر صنعتی) چیست؟
بسیاری از صنایع تولیدی مانند اتومبیل سازی، هوا-فضا، الکترونیک، لوازم خانگی و صنایع نظامی در محصولات خود از گسکت استفاده می کنند.
گسکت نوعی محصول آببندی است که معمولا به شکل صفحه یا رینگ و از مواد فلزی قابل انعطاف تولید می شود. گسکت معمولا با آب بندی بین دو قطعه از افت فشار و به هدر رفتن جریان سیال جلوگیری میکند.
گسکت عموما طوری طراحی و تولید می شود که نسبت به تغییرات فشار، دما، و در برخی موارد تغییرات الکتریکی یا الکترومغناطیسی مقاوم باشد. از آنجایی که گسکت باید در برابر فشار مقاوم باشد، بنابراین معمولا از دو قطعه ای که آنها را آببندی می کند نرم تر و قابل انعطاف تر است تا کاملا بین دو قطعه جاگیر شود و آب بندی کامل صورت گیرد.
گسکت معمولا در انواع مختلف و با ویژگی های متنوع تولید می شود تا در هر کاربری خاصی بتواند بهترین آب بندی را ایجاد کند.
از لحاظ متریال نیز گسکت ها تنوع زیادی دارند. گسکت های فلزی، لاستیکی، پلاستیکی، چوب پنبه ای، کامپوزیتی از انواع گسکت های موجود در بازار هستند و متریال های خاص نیز گاهی برای ساخت گسکت ها برای کاربردهای ویژه به کار می رود.
در اغلب مواردی که آببندی بین دو قسمت نیاز باشد از گسکت برای این منظور استفاده می شود. هرچند گاهی از اسپیسر نیز استفاده می کنند.
اورینگ ها نیز جزو دیگر محصولاتی هستند که برای آب بندی استفاده می شوند و کمی با گسکت تفاوت دارند. اورینگ ها در بیشتر موارد از لاستیک های سنتتیک یا پلاستیک های پلیمری تولید می شوند. از سوی دیگر، اورینگ ها با شکل ظاهری گرد یا مربع از گسکت ها قابل تشخیص هستند و همینطور میزان تحمل فشار بالای آنها باعث می شود در جاهایی که گسکت معمولی مفید نیست به کار گرفته شوند.
انواع گسکت از لحاظ ساختار:
گسکت جکت دار
در این نوع گسکت، انعطاف پذیری و کارایی گسکت های نرم (لاستیکی یا پلاستیکی) با مقاومت و دوامی که توسط یک پوشش فلزی ایجاد شده است ترکیب می شود. از انواع این گسکت می توان به گسکت تک جکت و گست دوبل جکت اشاره گرد که نوع دوم در برابر فشار و دمای بالا و خوردگی مقاومت خیلی خوبی دارد. نوع دیگر، گسکت جکتی شیاردار است و همچنین می توان به گسکت جکتی نوع فرانسوی اشاره کرد که هم داخل و هم خارج آن با فلز پوشش داده شده است.
گسکت سخت
گسکت های سخت عموما از فلز ساخته شده اند و نسبت به گسکت های جکتی قیمت پایین تری دارند. این گسکت ها در برابر دما و فشار مقاومت بالایی دارند، اما برای اینکه بتوان با گسکت های سخت به آببندی خوبی رسید به نیروی زیادی نیاز است، چرا که این گسکت ها انعطاف خوبی ندارند و با زور و انرژی زیاد باید آنها را محکم کرد.
گسکت اسپیرال وند (واشر صنعتی اسپیرال)
این گسکت از ترکیب لایه هایی از فلز و مواد نرمتر مانند لاستیک به صورت پیچشی یا حلقوی تولید میشود. طراحی خاص این نوع گسکت باعث می شود در برابر فشار و دمای بالا مقاومت خوبی داشته باشد و در عینحال از انعطافپذیری مناسبی نیز برخوردار باشد. از گسکت اسپیرال وند عموما در خطوط لوله، سیستم های پمپاژ و مبدل های حرارتی استفاده می شود.
گسکت های اسپیرال وند ایده آل ترین نوع گسکت در بین واشرهای نیمه فلزی هستند. این گسکتها از ورق های نازک فلزی v شکل (استریپ) که فیلر درونی آن غیر فلزی بوده و به صورت مارپیچ (اسپیرال) انحنا داده شده (هر دو طرف آن جوش داده شده)، ساخته شده است. این نوع گسکت ساختار خاصی دارد که شامل فلزی ارتجاعی و فیلر منعطف می باشد و عملکرد آب بندی آن در سطح بسیار بالا و مطلوبی قرار دارد و از ویژگی های زیر برخوردار است:
◀ قابل استفاده در فشار و دمای بالا
◀ سازگاری اتوماتیک مطلوب در برابر تغییرات در شرایط عملیاتی مانند فشار، دما و لرزش
◀ خاصیت آب بندی مطلوب به لحاظ ابعادی
◀ خاصیت آب بندی مطلوب برای سطوح فلنجی نامسطح
◀ امکان ساخت در ابعاد مختلف شامل شکلهای دایر ه وار و بیضی شکل
◀ امکان ساخت گسکتها با استفاده از هوپ (استریپ) و فیلر برای تحقق شرایط عملیاتی خاص
از این گسکت می توان به عنوان المان آب بندی استاتیک ولو، پمپ، مبدل حرارتی، برج خنک کننده، منهو لهای فلنجی و غیره استفاده کرد. همچنین در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، کارخانه های صنعتی، نیروگاهی، متالورژی، ساخت کشتی، پزشکی و غیره بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. گسکت های اسپیرال وند را می توان با یک یا چند پارتیشن فلزی دو جداره به شکلهای مختلف تولید نمود. میله های فلزی دو جداره جوشی بوده و از همان متریال اسپرال های مارپیچ (استریپ و فیلر) ساخته شده اند. ضخامت های استاندارد برای این نوع از واشرها شامل 3.2 ، 4.5 ، 6.4 و 7.2 میلی متر می شود.
انواع گسکت های از لحاظ مواد سازنده آنها:
گسکت های فلزی
این گسکت های عموما از آلومنیوم، مس، نیکل، فولاد، استنلس استیل یا برنج ساخته می شوند. این گسکت ها دارای مقاومت زیادی در برابر فشار و دما هستند، ولی معمولا با مواد غیر فلزی نرمتر ترکیب می شوند تا آببندی ساده تر انجام شود.
گسکت های لاستیکی و پلاستیکی
به دلیل خاصیت کشسانی بسیار بالای لاستیک، این ماده برای ساخت بسیاری از گسکت ها استفاده می شود. لاستیک می تواند به سادگی تغییر شکل بدهد و درزها را بپوشاند تا آب بندی مناسب حاصل شود. بعضی انواع پلیمرها نیز با خاصیت های شبیه لاستیک معمولا برای ساخت گسکت استفاده می شوند. در این گروه می توان به الاستومر ترموپلاستیکی، لاستیک ترموپلاستیکی و پی وی سی اشاره کرد.
گسکت های سیلیکونی
سیلیگون به دلیل مقاومت بسیار بالایی که نسبت به دما دارد ماده بسیار مناسبی برای ساخت گسکت به شمار می رود. همچنین به دلیل مقاومت بالا در برابر اشعه ماوراء بنفش، برای استفاده در فضای آزاد نیز مناسب است. علاوه بر این، به خاطر مقاومت بالا در برابر شعله، گسکت ساخته شده از سیلیکون در صنایع الکترونیک و حمل و نقل نیز استفاده زیادی دارد.
جهت دانلود جدول شماره رینگ و ابعاد رینگ ها اینجا را کلیک کنید و یا به بخش کاتالوگ و دیتاشیت مراجعه فرمایید .